Koud douchen, veel mensen moeten er niet aan denken. Ze nemen liever een warme, dan een koude douche. Maar uit sommige studies blijkt dat het gebruik van koud water zowel de fysieke als de mentale gezondheid kan bevorderen.

Dit artikel behandelt enkele van de wetenschappelijk bewijzen, die het nut van koud douchen op verschillende fysieke en mentale voordelen bevestigt. 

We geven ook een aantal tips hoe je met koud douchen een begin kunt maken. En we bespreken sommige dingen om mee rekening te houden wanneer je op koud douchen overgaat.

Hierna volgen een aantal mogelijke voordelen van koud afdouchen.

Koud douchen verhoogt de alertheid

Door het nemen van een koud water douche kan je je meer alert voelen. Dat komt voor een groot deel door het effect ervan op het lichaam.

Volgens een meta-analyse van bestaand onderzoek naar onderdompeling in koud water in de British Journal of Sports Medicine, kan koud douchen veel fysiologische effecten op het lichaam hebben.

Dit zijn o.a.:

• Verhoogde hartslag
• Hogere bloeddruk
• Verhoogde ademhaling

Koud water verhoogt ook de stofwisseling van het lichaam, omdat dat harder moet werken om de temperatuur stabiel te houden. Maar, omdat een koud water douche meestal maar ongeveer 5 – 10 minuten duurt, is het effect niet groot genoeg om als afvaltechniek te gebruiken.

Desondanks geeft koud douchen een energieboost en extra alertheid, wat je mogelijk aanspoort om fysiek actiever te worden.

Versterkt het immuunsysteem

Een studie in het tijdschrift PLoS One ontdekte dat mensen die koud douchen zich 29% minder vaak ziek melden voor werk of school.

De studie betrof 3,018 personen die een warme douche namen en daarna gedurende 30-90 seconden, afhankelijk van de groep waar ze waren ingedeeld, koud afdouchten. Een deel van de groep nam warme douches, als altijd, en gebruikte helemaal geen koud water.

Ook al bleven degenen die koud douchten minder vaak ziek thuis, ze hadden niet minder dagen waarop ze zich ziek voelden. De onderzoekers concludeerden dat koud douchen ervoor zorgt dat een persoon zich minder ziek voelt. Hierdoor was het mogelijk door te gaan met de dagelijkse activiteiten.

Ze vonden geen verschil tussen de mensen die gedurende 30, 60 of 90 seconden koud douchten. Hieruit concludeerden ze, dat koud water het immuunsysteem van het lichaam triggert, onafhankelijk van de duur.

Verbetert de stemming

Sommige onderzoekers gaan er vanuit dat koud douchen de stemming kan verbeteren.

Een ouder artikel in het tijdschrift Medical Hypotheses suggereert dat, mensen minder snel depressieve symptomen ervaren na koud douchen. En wel omdat koud douchen het sympathische zenuwstelsel activeert. Dit verhoogt de beschikbaarheid van neurotransmitters, zoals noradrenaline en endorfines verhoogt, die de kans op een depressie verlagen.

Zorgt voor snellere afkoeling na sporten

Koud water onderdompeling (in een ijs- of koud water bad) wordt veel gedaan bij veel atletische activiteiten.

Sport-fysiotherapeuten suggereerden dat koude temperaturen hitte inspanning snel kan verlichten en ontsteking verminderen. Een studie in het tijdschrift Journal of Athletic Training ontdekte dat koud douchen, in vergelijking tot helemaal niet behandelen, snel oververhitting kon verlichten.

De onderzoekers ontdekten wel dat koud douchen niet zo effectief was als onderdompelingstherapie om de hoge temperaturen, die door oefening ontstonden, te verlichten.

Koud douchen vermindert pijn

Volgens een artikel in de North American Journal of Medical Sciences, kan het toepassen van koud water een lokaal verdovend effect veroorzaken wat voor pijnverlichting zorgt.  

Blootstelling aan koud water zorgt ervoor dat de bloedvaten samentrekken. Dat kan helpen zwelling en oedeem, die voor de pijn zorgen, te verminderen. Koud water kan ook de snelheid verlagen, waarmee zenuwen hun impulsen doorgeven.

Dit kan de snelheid verlagen waarmee zenuwen pijnsignalen doorgeven aan de hersenen. Dit kan weer iemands pijngewaarwording verlagen.

Tips om te beginnen

Je kan baat hebben van een korte koude douche. Het water hoeft niet de hele douchebeurt koud te zijn om er positieve effecten van te ervaren. Zo blijkt uit veel onderzoek naar de voordelen van koud douchen.

Je kunt beginnen door een warme douche te nemen en dan over te schakelen naar koud voor een korte tijd. Dit kan alles tussen 30 seconden en 2 minuten zijn.

Sommige mensen nemen liever een korte koude douche van ongeveer 5-10 minuten. Dit kan evengoed een praktische manier van koud water therapie zijn.

Diverse studies geven aan dat het doel ongeveer een temperatuur van 20°C moet zijn, volgens een artikel in het tijdschrift Medical Hypotheses.

Hoe dan ook, meestal is je eigen gevoel van hoe koud het water is, voldoende om de verandering van temperatuur effect te laten hebben.

Dingen waar je rekening mee moet houden

Neem geen koude douches ter vervanging van andere voorgeschreven medische therapieën, vooral degene die artsen voorschrijven bij de behandeling van depressie.

Maar, het gebruik van koud water therapie kan de effecten van andere behandelmethodes versterken.

Sommige mensen moeten voorzichtig zijn bij het nemen van koude douches. Dit zijn mensen met een zwakker immuunsysteem en degenen met serieuze hartcondities, zoals congestief hartfalen. Plotselinge veranderingen van de lichaamstemperatuur en hartslag kunnen het lichaam nl. overvallen.

Wanneer je niet zeker bent of koud douchen voor jou voordelen kan opleveren, vraag het je arts.

Samenvatting

Mensen gebruiken koud water therapieën al eeuwenlang als een behandeling om de algemene gezondheid te verbeteren en stimuleren. Sommige wetenschappelijke studies ondersteunen de voordelen van koud douchen op de mentale en fysieke gezondheid. Het kan zelfs nuttig zijn om kort koud douchen op te nemen in de dagelijkse doucheroutine (bron).